اساسنامه نهاد
اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها
مصوب جلسات 322 ، 323 و 324 مورخ 5/11/72 ، 19/11/72 و 3/12/72
مقدمه
بر اساس دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای مدظله العالی مبنی بر تجدید نظر در اساسنامه شورای نمایندگان و دفاتر آنها در دانشگاه ها (موضوع مصوبه شماره 1368/ دش مورخ 28/6/69 شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصلاحیه‌های آن) و ایجاد سازمان جدیدی برای تحقق اهداف مورد نظر معظم له «نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها» با این اهداف، وظائف و سازمان تشکیل می‌شود:
ماده 1 ـ نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها که در این اساسنامه اختصاراً نهاد نمایندگی نامیده می‌شود نهادی است که زیر نظر معظم له در کلیه دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی به انجام وظائف مصرح در اساسنامه می‌پردازد.
ماده 2 ـ اهداف:
1 ـ توسعه و تعمیق آگاهیها و علائق اسلامی دانشجویان و دانشگاهیان و تبیین ارزشهای اسلامی.
2 ـ ایجاد و گسترش فضای معنوی و اسلامی در دانشگاه ها و رشد فضائل اخلاقی در دانشگاهیان.
3 ـ رشد بینش سیاسی در محیط دانشگاه.
4 ـ حمایت و هدایت فکری تشکلهای دانشجوئی و دانشگاهی.
5 ـ حاکمیت بخشیدن به ارزشهای اسلامی و انقلابی در سطوح اجرائی و علمی.
6 ـ مقابله با ترویج عقائد و افکار انحرافی و هجوم فرهنگی و تقویت روح خود باوری و استقلال فکری.
7 ـ تقویت پیوند حوزه و دانشگاه.
ماده 3 ـ وظائف:
1 ـ تبیین مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از طریق برگزاری جلسات، سخنرانی و بحث و مناظره، نشر مقالات و جزوات و مانند آن.
2 ـ انجام دادن مسئولیتهای روحانیت در محیط دانشگاه مانند اقامه نماز جماعت و برپائی مجالس و محافل مذهبی و اهتمام به تعظیم شعائر اسلامی و مراسم دینی
3 ـ اجرای برنامه‌های آموزشی، پژوهشی و تربیتی در زمینه علوم و معارف اسلامی از قبیل برگزاری گردهمائیها و نشستهای تخصصی، جلسات پاسخ به سئوالات، نشر مقالات و جزوات و فعالیتهای فوق برنامه و مانند آن.
4 ـ حضور فعال در میان دانشجویان و دانشگاهیان به منظور راهنمائی و ارشاد فکری و اخلاقی و پاسخگوئی به مسائل شرعی.
5 ـ هدایت تشکلها و نهادها و حرکتهای اسلامی دانشجوئی و دانشگاهی و تقویت فعالیتهای اسلامی در دانشگاه.
6 ـ مطالعه و بررسی وضع دینی و اعتقادی و گرایشهای فرهنگی و سیاسی در محیط دانشگاه و علل ضعفها و نارسائیها برای دستیابی به راه‌حلهای مناسب.
7 ـ بسط فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر و اقامه نماز در دانشگاه ها.
8 ـ همکاری با نهادها و مراکز حوزه‌ای و دانشگاهی و پشتیبانی از آنها برای تقویت پیوند حوزه و دانشگاه.
9 ـ گزینش علمی و عمومی استادان دروس معارف اسلامی و نظارت بر کیفیت ارائه آن دروس و ارزیابی عملکرد آنان.
10 ـ تائید رئیس پیشنهادی گروه معارف اسلامی قبل از معرفی به رئیس دانشگاه.
11 ـ نظارت بر رعایت موازین اسلامی و ارزشهای انقلاب در امور اداره دانشگاه ها، تتشکلها و فعالیتهای فرهنگی و سیاسی ـ اجتماعی مراکز هنری و ورزشی و خوابگاههای دانشگاهی و نیز نشریات داخلی دانشگاه.
12 ـ بررسی مقررات، آئین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های راجع به امور فرهنگی در مراکز آموزش عالی و مؤسسات وابسته از نظر انطباق با معیارها و ارزشهای اسلامی و انقلاب اسلامی.
13 ـ حمایت از نیروهای متخصص و متعهد در دانشگاه.
14 ـ اعلام نظر کتبی درباره خلافهای بین متون جزوات درسی و مباحث راجع به مبانی ارزشها ودیدگاههای دینی و اسلامی از طرف دفتر مرکزی نهاد، به مسئولان ذیربط، برای اصلاح.
تبصره 1 : درمواردی که اجرای بندهای این ماده نیاز به حضور مسئول نهاد در یکی از شوراها، هیئتها یا کمیته‌های وزارتخانه، دانشگاه یا دانشکده داشته باشد از وی برای شرکت در جلسه دعوت خواهد شد.
تبصره 2 : به منظور اجرای وظایف ناشی از این ماده، صورت جلسات شوراها و هیئتها و کمیته‌های تبصره 1 به اطلاع مسئول نهاد می‌رسد.
تبصره 3 : مسئول نهاد در هر دانشگاه نظرها و تذکرات خود را در هر یک از موارد بررسی و اقدام لازم کتباً به رئیس یا مسئولان دانشگاه یا مرکز آموزش عالی اعلام می‌دارد، در صورت عدم موفقیت یا عدم اعتنا، موضوع به شورای نمایندگان احاله می‌شود تا با حضور طرفین بررسی و تصمیم نهایی اتخاذ شود.
15 ـ عضویت نماینده‌ای از نهاد در شورای عالی برنامه‌ریزی و نماینده‌ای در هیئت نظارت و بازرسی شورای عالی انقلاب فرهنگی و نمایندگانی در هیئت‌های عالی گزینش استاد وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، این چهار نماینده به پیشنهاد رئیس نهاد و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب خواهند شد.
ماده 4 ـ ارکان نهاد نمایندگی عبارتند از:
1 ـ شورای نمایندگان مقام معظم رهبری.
2 ـ ریاست نهاد.
3 ـ دفاتر نمایندگان در دانشگاه ها.
ماده 5 ـ شورای نمایندگان مقام معظم رهبری عالیترین مرجع سیاستگذاری نهاد است و اعضای آن را رهبر معظم انقلاب اسلامی منصوب می‌کنند.
ماده 6 ـ رئیس نهاد برترین مسئول اجرائی نهاد است و با پیشنهاد شورای نمایندگان توسط مقام معظم رهبری برای مدت 3 سال تعیین می‌شود.
ماده 7 ـ مسئول دفتر نمایندگی در دانشگاه مسئولیت اداره دفتر و اجرای وظایف نهاد در حیطه دانشگاه را بر عهده دارد و زیر نظر رئیس نهاد و در چارچوب برنامه‌ها و آیین‌نامه‌های ابلاغ شده از سوی وی فعالیت می‌کند.
ماده 8 ـ نصب و عزل مسئولان دفاتر نمایندگی در دانشگاه ها پس از مشورت با رئیس دانشگاه به پیشنهاد رئیس نهاد و تصویب شورای نمایندگان و حکم رئیس شورا صورت می‌گیرد.
ماده 9 ـ وظایف شورای نمایندگان
1 ـ تصویب سیاستها و خط مشی‌ها، نمودار تشکیلاتی و شرح وظائف قسمتها.
2 ـ پیشنهاد رئیس نهاد به مقام معظم رهبری.
3 ـ تصویب برنامه و تهیه و تنظیم بودجه و ترازنامه سالانه و ارائه آن برای تصویب به مراجع ذیصلاح.
4 ـ نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای نمایندگان و عملکرد نهاد.
5 ـ نصب و عزل مسئولان دفاتر نمایندگان در دانشگاه با امضای رئیس شورای نمایندگان پس از پیشنهاد رئیس نهاد و مشورت با رئیس دانشگاه.
6 ـ تصویب تشکیلات دفاتر نمایندگی و محدوده وظایف شعب وابسته در چهارچوب اساسنامه.
ماده 10 ـ وظائف و اختیارات رئیس نهاد:
1 ـ ادراه کلیه امور نهاد در چهارچوب اساسنامه و مقررات.
2 ـ اجرای مصوبات شورای نمایندگان.
3 ـ نظارت بر حسن اجرای وظایف دفاتر و واحدها و فعالیتهای جاری نهاد در دانشگاه ها و پیگیری اشکالات و تخلفات احتمالی.
4 ـ پیشنهاد برنامه محتوائی و طرحهای اجرایی برای تصویب در شورای نمایندگان.
5 ـ تهیه و ابلاغ آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها به دفاتر نمایندگی در دانشگاه ها برای انجام وظائف محول.
6 ـ پیشنهاد نصب و عزل مسئولان دفاتر در دانشگاه ها پس از مشورت با رئیس دانشگاه در هر مورد به شورای نمایندگان برای صدور حکم.
7 ـ تهیه سیاستها، خط مشی‌ها، نمودار تشکیلاتی و شرح وظائف قسمتها و ارائه به شورای نمایندگان برای تصویب.
8 ـ تهیه و تدوین برنامه، بودجه و ترازنامه سالانه و ارائه به شورا.
9 ـ نصب و عزل معاونان و مسئولان داخلی نهاد.
10 ـ تشکیل شورائی از صاحب نظران حوزه و دانشگاه به منظور بررسی طرحها و برنامه‌های محتوائی نهاد.
11 ـ جذب و تربیت فضلای روحانی برای تصدی مسئولیتها در نهاد نمایندگی.
تبصره: با تصویب شورای نمایندگان، رئیس نهاد می‌تواند برخی از وظائف دفاتر نمایندگی را به طور متمرکز اجرا کند.
ماده 11 ـ هیأت رئیسه دانشگاه با حضور مسئول دفتر نمایندگی نسبت به هرگونه پشتیبانی و تأمین نیازهای دفتر اعم از نیروی انسانی و فضا و تجهیزات در چهارچوب امکانات دانشگاه، تصمیم‌گیری و اقدام می‌کند.
ماده 12 ـ بودجه نهاد همه ساله در ردیف مستقل در بودجه کل کشور پیش‌بینی می شود و دفتر نمایندگی می‌تواند علاوه بر اعتباراتی که از نهاد نمایندگی دریافت می‌کند، از بودجه‌ای که در ردیف راجع به مسائل فرهنگی، همه سالها در بودجه دانشگاه منظور می‌شود استفاده کند.
تبصره: اجرای این اساسنامه برای دانشگاه های غیردولتی موکول به تهیه متمم جداگانه‌ای برای این قبیل مؤسسات و تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود.
ماده 13 ـ این اساسنامه که در 13 ماده و 5 تبصره در تاریخ 3/12/72 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است بند 15 ماده 3 آن در جلسه 374 مورخ 25/2/75 تکمیل شد.
آیین‌نامه اجرایی دستورالعمل اخیر مقام معظم رهبری در خصوص فعالیتهای فرهنگی که جنبه دینی دارند
ماده 1 ـ مسئولیت کلیه امور مربوط به فعالیتهای فرهنگی دینی که به لحاظ موضوع و ماهیت، دینی و مذهبی هستند و مستقیماً در جهت تبیین و ترویج معارف و ارزشهای اسلامی می‌باشند، اعم از برنامه‌ریزی و اجرای آنها به عهده نهاد می‌باشد
این فعالیتها عبارتند از :
ـ اقامه نماز جماعت و امور مساجد و نمازخانه‌ها
ـ دعوت از روحانیون و مبلغین
ـ برگزاری مراسم و مناسبتها و سخنرانیهای مذهبی
ـ برگزاری برنامه‌های قرآنی حفظ ـ قرائت و مفاهیم
ـ امور مربوط به هیأت و محافل و مجالس مذهبی
ـ امور مربوط به تبیین احکام شرعی
ـ برگزاری مسابقات دینی و اسلامی
ـ برگزاری برنامه‌ها، سمینارها و محافل بحث و بررسی مسائل دینی و اسلامی
ـ برگزاری آموزش فوق برنامه، متون دینی و معارف اسلامی و علوم حوزه‌ای
ـ امور مربوط به تدوین و انتشار نشریات و جزوات دینی
ـ امور مربوط به کتابخانه‌ها و نوارخانه‌های خاص مذهبی
ـ برگزاری اردوهای تربیتی، دینی و سفرهای زیارتی
ـ امور مربوط به امر به معروف و نهی از منکر در چارچوب ضوابط و مقررات
ـ برگزاری برنامه‌های ادبی و هنری ویژه موضوعات مذهبی
ـ انجام مشاوره‌های دینی، معنوی و اخلاقی
تبصره : اجرای برنامه‌های فوق با هماهنگی فیمابین نهاد و مدیریت دانشگاه خواهد بود.
ماده 2 ـ مسئولیت بخش دینی فعالیتهای فرهنگی عام به عهده نهاد بوده و اجرای آنها نیز با هماهنگی فیمابین نهاد و مدیریت صورت می‌گیرد.
ماده 3 ـ کلیه تشکلهای دانشگاهی کماکان متناسب با شرح وظایفشان مجاز به برنامه‌ریزی و اجرای فعالیتهای خود می‌باشند.
ماده 4 ـ نهاد نمایندگی می‌تواند اجرای برخی از فعالیتهای فرهنگی دینی را به مدیریتهای دانشگاه واگذار نماید.
ماده 5 ـ امکانات و تسهیلات لازم برای انجام وظائف مستمر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری از قبیل فضای کار ـ لوازم اداری ـ سرویس نقلیه بر اساس آئین‌‌نامه‌های دانشگاه تأمین می‌شود.
ماده 6 ـ بر اساس هماهنگی‌های صورت گرفته با مدیریت اجرای برنامه‌های فرهنگی دینی نهاد ـ اعم از آن که خود نهاد مجری باشد و یا اجرای آنها را به مدیریت، تشکلها و نهادها واگذار نماید ـ با استفاده از امکانات، اعتبارات و تسهیلات موجود دانشگاه صورت می‌گیرد و امکانات و تسهیلات غیر موجود نیز در حد امکان از سوی دانشگاه تهیه می‌گردد.
ماده 7 ـ جهت هماهنگی اجرائی کلیه فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه شورائی با ریاست رئیس دانشگاه و مرکب از مسئول نهاد ـ معاون فرهنگی نهاد معاون دانشجویی دانشگاه و بر حسب مورد نمایندگان تشکلها و نهادهای انقلابی و مسئولین دانشگاه تشکیل می‌شود.
تبصره : تشکلها و نهادهای مدعو با توافق رئیس دانشگاه و مسئول نهاد تعیین می‌شوند.