آیت الله محسن اراکی: مهمترین مأموریت اهلبیت (علیهم السلام) مدارا بوده است /تقریب و مدارا به معنی دست برداشتن از مسلمات دینی نیست بلکه به معنای همراه شدن برای همراه کردن است.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب که صبح روز پنج شنبه مورخ 07/12/93 در همایش سراسری ائمه جماعت مراکز علمی کاربردی سراسر کشور حضور یافت با تأکید بر اینکه در روایات اسلامی بر مدارا تأکید بسیار زیادی شده است، و با بیان اینکه مدارا به معنی همراه شدن برای همراه کردن دیگران است، اظهار داشت: همراه شدن با دیگران یکی از شیوه های همراه ساز کردن دیگران با خود است.

وی با بیان اینکه مدارا به معنی کوتاه آمدن نیست، اظهار داشت: مدارا به معنی دست برداشتن از اصول و ضوابط نیست بلکه یک روش رفتاری برای همراه دیگران با خود است و در این روش برای اینکه بخواهیم دیگران را با خود همراه کنیم ابتدا باید با او همراه شویم تا او با ما همراه شود.

آیت الله اراکی با تأکید بر اینکه این همراه شدن گاهی در اهداف و گاهی در راههای رسیدن به اهداف صورت می گیرد، اظهار داشت: ما باید در اهداف، نقاط مشترک را پیدا کنیم تا بتوانیم دیگران را با خود همراه نماییم.

وی افزود: بر اساس آیه کریمه « قل یا اهل الکتاب تعالوا الی کلمه سوادٍ بیننا و بینکم الّا نعبد الا ایاه» ما نه تنها می توانیم اهداف مشترک با مذاهب مختلف اسلامی بلکه اهداف مشترک با اهل کتاب و حتی تمام مردم دنیا داشته باشیم و با آنها در این اهداف مشترک همراه شویم. هدف هایی نظیر فضلیت و عدالت خواهی از جمله اهدافی است که می توانیم در آن مشترک باشیم و دیگران را نیز دعوت کنیم تا بر اساس این اهداف مشترک حرکت کنند که در مرحله بعد راههای مشترک برای این اهداف پیدا می شوند و این از اصول مدارا است.

آیت الله اراکی در ادامه به سه اصل مهم مدارا اشاره کرد و گفت: اصل اول: یافتن نقاط مشترک در اهداف است، ابتدا باید هدف های خودمان را بررسی نماییم و سپس هدف­های مشترک را پیدا نماییم.

وی با اشاره به مدارا با مذاهب مختلف اسلامی، اظهار داشت: پیرامون مذاهب مختلف اسلامی، مسأله ای فراتر از مسئله مدارا مطرح است زیرا در این زمینه موضوع "تقریب" و "وحدت" را مطرح کرده ایم.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تأکید کرد: تقریب، وحدت و مدارا در مذاهب اسلامی به معنی دست برداشتن از مسلمات دینی و کوتاه آمدن از مرز های فکری و عقیدتی نیست.

وی افزود: معنی تقریب این نیست که از مسلمات خود دست برداریم و از اهل سنت نیز انتظار نداریم که چنین کنند البته در کلاس های درس و پژوهش ها انتظار داریم اگر برهانی اقامه کردیم آنها در برابر برهان ما کوتاه بیایند و ما نیز حاضریم اگر آنها برهانی ارائه کردند ما نیز در برابر آن کوتاه بیاییم زیرا این دستور قرآن کریم است و تکبر در برابر آیات الهی ، مخالف تعالیم انبیا و صریح آیات قرآن است.

آیت الله اراکی با بیان اینکه در عین اینکه علمای شیعه و اهل سنت با هم محاوره علمی می کنند با یکدیگر دوست هم هستند، اظهار داشت: ما با یکدیگر اختلاف نظر داریم اما به این معنی نیست که با هم دوست نباشیم و وحدت نداشته باشیم.

وی افزود: همه ما به خداوند متعال، رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم)، قرآن کریم و اهل بیت (علیهم السلام) ایمان داریم؛ بنابراین ما باید روی این مشترکات اساسی و بنیادی با هم وحدت داشته باشیم. مگر می شود یک محب اهل بیت(علیهم السلام) نسبت به محب دیگر اهل بیت(علیهم السلام) دشمنی و کینه بورزد. کسی که با اهل بیت رسول اکرم(صل الله علیه و آله) دشمنی داشته باشد و یا محبّ او نباشد اهل سنت نیز او را قبول ندارند.

آیت الله اراکی بیان کرد: کتاب هایی که درباره اهل بیت(علیهم السلام) توسط اهل سنت نوشته شده بیش از کتاب هایی است که توسط شیعه پیرامون اهل بیت نگاشته شده است و همچنین بسیاری از کتاب هایی که امروزه درباره تشیع نوشته می شود منابع آنها از کتاب های اهل سنت است.

وی با بیان اینکه ما مسلمانان در بسیاری از نقاط می توانیم با هم مشترک باشیم اظهار داشت: من بسیار دیده ام علمای اهل سنت وقتی نام امام حسین(ع) برده می شود اشک از چشمانشان جاری می شود یا اینکه وقتی نام فاطمه زهرا(س) برده می شود گریه می کنند.

آیت الله اراکی با بیان اینکه خدا، قرآن، رسول اکرم(صل الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت(علیهم السلام) از اصول مشترک ما هستند، عنوان نمود: ما می توانیم با تأکید بر این مشترکات، امت واحده اسلامی را بر این اساس تعریف نماییم.

وی با بیان اینکه یکی از راههای که جامعه و مردمِ پراکنده را یکی می کند "خشنودی" و "ناخشنودی" است، اظهار داشت: وقتی یک فلسطینی کشته می شود همه مسلمین گریه می کنند و یا اینکه وقتی حزب الله پیروز می شود همه مسلمانان شاد می شوند. این همان وحدت است زیرا ما در خشنودی ها و ناخشنودی

های اساسی با هم مشترک هستیم. همانطور که حضرت علی (ع) می فرماید: آنچه مردم را یکی می کند خشنودی ها و ناخشنودی هاست.[نهج البلاغه- خ 201]

دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه همه مسلمین باید در غم حادثه کربلا شریک شوند، اظهار داشت: برخی از افراطی ها تلاش می کنند که دیگران را در صف مقابل عزاداری امام حسین(علیه السلام) قرار دهند. اما ما باید طوری عمل کنیم که سایر مسلمانان نیز در غم امام حسین(علیه السلام) شریک شوند غم امام حسین مخصوص ما نیست بلکه از آن همه مردم آزاده جهان است.

وی با تأکید بر اینکه همه مسلمین چه شیعه و چه سنی در غم امام حسین(علیه السلام ) شریک هستند، اظهار داشت: غم امام حسین(علیه السلام) غم همه بشریت و غم ارزش ها است.

آیت الله اراکی در ادامه تأکید کرد: یکی از مهمترین اصول مدارا این است که هدف را خوب تعریف و نقاط مشترک هدف را تبیین نماییم تا دیگران با ما همراه شوند.

دبیر کل مجمع جهانی تقریب با بیان اینکه اصل دوم، بهره برداری از راه و روش های مشترک است، اظهار داشت: وقتی هدف مشترک بود می توانیم راه و روش مشترک را تعریف نماییم.

وی با بیان اینکه عزاداری سید الشهداء برای شیعیان نماد هویت است اظهار داشت: عزاداری امام حسین(علیه السلام) هویتی نیست که اهل سنت با ما شریک نباشد بلکه با ما در این هویت شریک و همگامند بنابراین چرا باید در این عزاداری بر شیوه های اصرار کنیم که باعث شود تا دیگران با ما همراه نشوند یا در صف مقابل ما بایستند.

وی افزود: ما در عزاداری سید الشهداء، اهل سنت را شریک خود می دانیم و عزاداری سید الشهداء نماد هویت مسلمین است چون رسول اکرم(صل الله علیه و آله) نماد هویت مسلمانان است.

 دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با انتقاد از اینکه چرا برخی کاری می کنند که عزاداری سید الشهداء به عزاداری خصمانه و دشمنی تبدیل شود، گفت:عزاداری امام حسین(ع) باید به ابزار وحدت مسلمین تبدیل شود و ما باید شیوه های عزاداری و ابراز غم مشترک را پیدا کنیم و روی این شیوه ها کار کنیم و آنرا ترویج نماییم تا هویت واحد ما جلوه گر شود.

آیت الله اراکی در ادامه گفت: اصل سوم شناخت موارد تزاحم و موارد رفع آن­هاست. وقتی می گوییم با اهل سنت نماز مشترک برگزار کنیم بنابراین مجبوریم برای اجرای اصل وحدت از برخی شرایط چشم پوشی کنیم و اینجاست که بین چشم پوشی از برخی شرایط و ایجاد وحدت تزاحم به وجود می آید.

لازم به ذکر است سومین روز از دومین همایش سراسری  ائمه جماعت مراکز علمی کاربردی کشور به صورت مشترک با دفتر تبلیغات خراسان رضوی با موضوع "مبانی مدارای دینی و مذهبی و الگوی امام موسی صدر" برگزار شد.